Nachtwacht ‘De Baeker Kleppermen’ vieren 9 november 2019 het 30-jarig bestaan.

Inleiding

Het was in 1989, dat het toenmalige Evenementen-service Komitee Beek (E.S.K.) een bezoek bracht aan zustergemeente Stadt Gundelfingen aan de Donau. Het Komitee was aldaar om ideeën op te doen voor een groot en meerdaags historisch feest in Beek. Uiteindelijk zou dit uitmonden in de Peter Trecpoelfeesten, die met groot succes in 1992 en 1996 in Beek werden gehouden.

Maar tijdens dat bezoek maakte het E.S.K. ook kennis met Die Gundelfinger Nachtwächter, die als onderdeel van de aldaar zeer actieve Historischer Bürgerverein, zich regelmatig in de Stadt presenteerden met prachtige hoornmuziek en ook toepasselijke liederen zongen met eigen teksten over actuele onderwerpen.

Thuisgekomen werd al vlot gediscussieerd of in Beek ook een historische nachtwacht actief was geweest en zo ja of evenals in Gundelfingen een dergelijke historische nachtwacht in Beek nieuw leven ingeblazen kon worden. Raadplegend archiefdocumenten en het in 1980 door de Heemkundevereniging Beek uitgegeven eerste deel van de serie ‘Wat Baek ós bud’ met als titel ‘Een leven uitgemeten’ werd gestoten op de figuur van Isabelle Koàp (Jacob de zoon van Isabel) die rond 1850 in Beek de functie vervulde van klepperman, de nachtwachter.

De nachtwachter liep met een klepper in winterse nachten tussen tien uur ’s avonds en vijf uur ’s morgens door het dorp en klepperde ieder uur en riep daarbij bijvoorbeeld luidt: één uur heeft de klok, de klok heeft één.

Natuurlijk was van deze klepperman, meestal gerekruteerd uit het armste deel van de bevolking, geen foto beschikbaar. Totdat onlangs via de Facebooksite ‘Baek wie ’t vreuger waor’ een foto opdook van een onbekende persoon, waarbij de ondertekst werd geplaatst van ‘ Koàb de klepperman’.   

Deze persoon geeft in elk geval een goed beeld hoe een dergelijke nachtwachter er uit heeft gezien.

Het E.S.K. besloot eind oktober 1989 om een nachtwacht in het leven te roepen met als naam ‘De Baeker Kleppermen’.

Een nachtwacht in Beek

Omdat vóór 1800 de toenmalige hoofdbank Beek uit verschillende woonkernen bestond en na 1800 de nieuwe gemeente Beek eveneens, moesten er meerdere kleppermen actief zijn geweest. Dit bleek ook later toen een nachtwachtreglement door de gemeenteraad werd vastgesteld, waarbij groepjes nachtwachters naar de diverse gehuchten werden gestuurd.

Besloten werd om maximaal tien kleppermen bijeen te brengen. Uit het E.S.K. stelden zich vijf personen beschikbaar. Pierre Smeets benaderde de groep Hauwdoejoedoedel of hier belangstelling voor dit experiment bestond. En ook hier lieten vijf leden van belangstelling blijken.

Nu stond de nieuwe groep voor de uitdaging om de benodigde kleding en verdere attributen aan te schaffen. Omdat op dat moment geen inzicht bestond hoe de nachtwachters, behoudens dan de houten klepper, waren uitgerust, werd met eigen fantasie een kostumering ontworpen, bestaande uit een blauw fluwelen kniebroek met boezeroen en witte col, witte kousen en handschoenen, een baret met pluim en zwarte schoenen met koperen gespen. Sierhellebaarden werden via relaties vervaardigd en uiteraard ook houten kleppers.

Toen de outfit klaar was werd trots voor de persmedia geposeerd vóór het vakwerkhuis in de Heirstraat. Omdat het streven was om – evenals Die Gundelfinger Nachtwächter - spoedig opgenomen te worden in het Europees Genootschap van Nachtwachters en Torenblazers (Europäische Nachtwächter- und Türmerzunft) werden documenten verzameld, waaruit blijkt, dat in Beek in vroeger eeuwen als nachtwacht kleppermannen actief waren. Deze documentatie was zwaarwichtig genoeg en met vreugde werd het bericht van Zunftmeister Walter Kienel uit Bad Rodach ontvangen, dat Nachtwacht ‘De Baeker Kleppermen’ opgenomen kon worden in de Zunft tijdens het Europees Treffen 1990 in Stadt Gundelfingen aan de Donau.

Nachtwacht ‘De Baeker Kleppermen’ presenteerde zich tijdens het Europees Treffen in 1990 in Gundelfingen. Op foto v.l.n.r. Pierre Smeets, Wil Lacroix, Nic Lemmens, Nan Claessen en Jacques Aussems

Elk van de in 1990 in de Europäischen Nachtwächter- und Türmerzunft opgenomen leden  van Nachtwacht ‘De Baeker Kleppermen’ ontving een op naam gestelde Zunftbrief waarin dat bevestigd werd.

Inmiddels is dit lustrum, in aanwezigheid van enkele nachtwachters en türmer uit Duitsland en Zwitserland, bescheiden gevierd.
Na een korte rondtocht door Beek-centrum met een bezoek aan Huize Franciscus voor een korte presentatie, waarbij de Kleppermen, onder grote belangstelling als dank een cheque aangeboden hebben aan de aldaar actieve vrijwilligers.
Natuurlijk werd ook het Kleppermenbeeld bezocht, waarbij enkele liederen gezongen werden.
Tenslotte werd op een centrale plek in Beek-centrum een gezellige besloten avond gehouden waarbij, als dank voor de vele verleende hulpdiensten, ook "Vrienden" van "de Baeker Kleppermen" uitgenodigd waren.